Bolu’nun Karacasu Beldesinde Tektonik Saha Çalışması

Bolu´da 1 Şubat 1944´te meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki depremde en ağır yıkım kentin güney kesiminde yaşandı. Kente 5 kilometre uzaklıktaki Karacasu yolu üzerinde yolu kesen bir çatlak oluştu.

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fikret Koçbulut, Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Sinan Koşaroğlu ile birlikte 15 kişilik teknik ekip, Bolu´ya 5 kilometre uzaklıktaki Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın geçtiği fay alanlarını tespit etmek için çalışma başlattı. Karacasu beldesindeki arazilerde iş makineleriyle başlatılan kazılarda fay hattının geçtiği alanlar ortaya çıktı. Yaklaşık 5 metre derinlikte açılan çukurlarda uzman ekiplerin yaptığı ilk tespitlerde 1944 yılındaki depremin yıktığı alanlardan geçen fay hattı saptandı. İncelemede ayrıca toprak yapısındaki değişim, toprak içerisindeki yapı malzemeleri ve yumuşak dokulu toprak yapısı ortaya çıkarıldı. Çalışmaların tamamlanmasının ardından hazırlanacak rapor doğrultusunda fay hattının geçtiği alanlar imara kapatılacak.

Karacasu Belde Belediye Başkanı Celal Beydili, diri fay hattı üzerinde çalışmalar yaptıklarını belirterek, "Kuzey Anadolu Fay Hattı'nı inceliyoruz. Biz bunu İller Bankası ile ortaklaşa yapıyoruz. Bunu yapmayı şu ana kadar kimse düşünmemiş. Fay hattı nereye gidiyor, kaç metre derinlikte olduğu konusunda bilgi sahibi olacağız. Bu bölgeye ev ya da otel yapılacağı zaman nokta atışı yapacağız" dedi.

Doç. Dr. Fikret Koçbulut ise kazılan hendeklerde 1944 yılında meydana gelen Gerede-Bolu Depremi'nin yüzey kırığını tespit ettiklerini belirterek şunları söyledi:

"Sahada temele ve zemine yönelik jeoloji ve jeofizik çalışmaları yapılıyor. Bizim yaptığımız işlem ise tamamen bölgeden geçen diri fay hatları üzerinde yüzey faylanma tehlikesini ortaya koyup bu alanları imara kapatarak burada oluşabilecek herhangi bir depremde yüzey kırığı üzerinde bina olmamasını sağlamak. Bölgede önce fay segmentleri gezilir, 1/1000 ve 1/5000 ölçeğinde haritalanır. Haritalandıktan sonra uygun hendek yerleri belirlenir. Olası yerler belirlenir ve sonra en uygun yerler seçilir. Faya dik yönlü olacak şekilde kazı yaparız. Bu kazılar üzerinde daha önce de tarihsel dönemler olmuş depremleri görmeye çalışırız. Buradaki kazıda açtığımız hendekte kiremit parçaları var ve yıkıntılar başladı. Kiremit parçalarının olduğu yere kadar giden bölümde bir değişiklik bir kırılma var, bir gevşeklik var zeminde. 1944 Bolu-Gerede depreminin yüzey kırığını yakalamaya çalışıyorduk ve bu hendekte yakaladık. Burada 6 tane hendek açtık. Bu hendeklerde deformasyon zonunu belirleyeceğiz. Bu bölgeyi yüzey faylanması açısından bir sakınım bandı oluşturarak herkesin anlayacağı dilde fay boyunca imara kapatacağız. Bu sayede bu fayın üzerine yapılaşma olmayacak."