Fantastik Evrenlerde Maden

Madenler gerçek dünyanın vazgeçilmez bir parçası olduğu kadar öteden beri kültür ve edebiyat dünyamızda da önemli bir yere sahipler. Geçen yıl sonbaharda ülkemiz sinemalarında da gösterime giren Denis Villeneuve’ün filmi Dune / Çöl Gezegeni’nde “melanj/baharat” adı verilen madde hikayedeki ekonomik ilişkileri ve iktidar mücadelesinin temelini oluşturuyor. Film gösterime girdiği günden bu yana, kitap evlerindeki raflarda, filmin uyarlandığı yazar Frank Herbert’in Dune adlı eserine çokça denk gelir olduk. Zamanında oyunu da yapılan ve farklı hayran kitlesine sahip kurgu dünyasında baharat adı verilen maddenin etkisi çok büyük. Nedir bu baharat diye sorarsanız; kitap/film evreninde yer alan Arrakis adı verilen gezegendeki uçsuz bucaksız çöllerdeki kumların arasında kızıl kızıl parlayan ve dev araçlarla toplandıktan sonra aynı gezegendeki rafinerilerde işlenen bir madde. Söz konusu madde gezegenler arası yolculuğu mümkün kılarken insan ömrünü de uzattığı ve psişik yetenekler verdiği belirtiliyor. Bu nedenle çok değerli ve ona sahip olan güce sahip oluyor.

Esasen fantastik eserlerde maden öteden beri kullanılageliyor. Popüler kültüre ait eserlere baktığımızda Yüzüklerin Efendisi serisinde Frodo’ya hediye edilen ve onu bir çatışmada ölmekten kurtaran zırhın yapıldığı madde de “mithril” adı verilen bir maden. J.R.R. Tolkien’in Orta Dünya kurgusal evreninde cücelerin zenginliğinin kaynağı bu metalik madendir. Orta Dünya hayranları bu madenin işlevini ve önemini eserlerdeki başkaca öykülerde de görebiliyorlar.

Avengers ile son dönemin en gözde serilerini yaratan Marvel Comics evreninde de “vibranium” adlı kurgusal bir metalik maden yer alıyor. Kaptan Amerika’nın meşhur kalkanı ve Black Panter’in savaş kıyafetinin yapıldığı vibranium kurgusal evrendeki birçok hikayenin temelini oluşturuyor. Kurgusal evrendeki Afrika bölgesinde yer alan Wakanda isimli bir ülkede çıkan bu maden söz konusu kurgusal ülkenin teknolojik anlamda ilerlemesini sağlıyor. Yine aynı evrenin X-Men serisindeki Logan diğer adıyla Wolverine’in iskeletine işlenen alaşımın temelinde de bu metalik maden yer alıyor. Asgard mitolojisinde Thor’un çekici “mjölnir” de bir kurgusal metalik maden olan “uru”dan yapılmıştır. 

Yine Star Wars evreninde galaksideki doğal kaynakları toplayan bir Maden Loncası vardır. Peki ya yakın zamanda kadar ortalığı kasıp kavuran Game of Thrones? Filmde “ölüler ordusuna” kadar Jon Snow’un savaşı kazanmasını sağlayan da bir maden; ejderhacamı diğer adıyla obsidiyen. 

Ya DC Comics evrenindeki en güçlü kahraman olan Superman’in geldiği gezegene de adını veren “kryptonite” veya Stargate’in en güçlü madeni “naquadah!” Vizyona girdiğinde tüm zamanların en çok izlenen filmi olan Avatar’da dramatik bir şekilde şahit olduğumuz istilanın nedeni de yine bir kurgusal maden olan “unobtainium.” Sizlere geçenlerde nadir toprak elementlerinden söz etmiştim. Edebiyat ve sinema dünyamızda yer alan kurgusal madenlerin işlevlerine bakınca gelecek için de akıllarda çok da yabancısı olmadığımız bir resim şekillenmiyor değil.

Kaynak: Mustafa Selçuk ÇEVİK

https://www.linkedin.com/pulse/fantastik-evrenlerde-aden-mustafa-selcuk-cevik/?trackingId=kblaRUy7SqOLvAKHEYZBsg%3D%3D