Togg’un Yolu da Madenden Geçiyor

Togg bir araçtan fazlası. Türkiye’nin mobilite çözümleri konusunda elektrikli araçlar (electric vehicle-EV) çağını kaçırmaması için başlatılan bir girişim.

Elbette Togg bir EV olunca yakıt ve batarya konusu gündeme geliyor. Geleneksel araçlarda motor ne kadar önemli ise EV’ler de batarya o kadar önemli. Bu kapsamda Çinliler ile bir ortaklığa gidildi. Siro Batarya Geliştirme ve Üretim Kampüsü kuruldu. Detayları basında yer aldı. Yapılan açıklamalarda dikkatimi çeken kısmı size aktarıyorum: “Siro Yönetim Kurulu Başkanı M. Gürcan Karakaş, maden üretiminden e-mobiliteye, sabit enerji depolamadan mikromobiliteye Siro’nun etrafında ortaya çıkacak ekosistem sayesinde 12 milyar avronun üzerinde bir yatırım ve GSYH’ye 10 yılda 110 milyar avronun üzerinde toplam bir değer yaratılacak…. Siro’nun bataryalarında Farasis’in 20 yıllık deneyimiyle geliştirilen nikel, manganez ve kobalt karışımıyla elde edilen NMC katot kimyası kullanılıyor.”

Konu yine dönüp dolaşıp nasıl da maden ve madenciliğe geliyor değil mi?

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) “Küresel Elektrikli Araç Görünümü” raporunu yayımladı. Buna göre dünyada geçen yıl elektrikli araç satışları 2021'e göre rekor kırarak yüzde 55 arttı ve 10 milyonu aştı. Elektrikli araçların toplam araç satışları içindeki payı yüzde 14'e yükseldi. Bu oran 2020'de yüzde 4 ve 2021'de yüzde 9'du. Çin, Avrupa ve ABD elektrikli araç satışlarının en yüksek olduğu pazarlar. Geçen yılki küresel elektrikli araç satışlarının da yüzde 60'ı Çin’de yapıldı.

Not: IEA grafiği lityum, kobalt ve nikel talebini gösteriyor.

Bu kritik minerallere talep artıp arz yetersiz kalınca hızır imdada yetişiyor. IEA raporuna göre, geleneksel lityum iyona yeni alternatifler artıyor.

Avrupa, hem elektrikli arabalar hem de pilleri için Çin’in en büyük ticaret ortağı. Çin’de üretilen ve Avrupa pazarında satılan elektrikli otomobillerin payı, 2021'de yaklaşık yüzde 11'den 2022'de yüzde 16'ya yükseldi. Avrupalı liderlerin geçen haftalarda Çin ziyareti için sıraya girmeleri Batı basınında manşetlere taşındı.

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde 17 Nisan’da düzenlenen Amerikan düşünce kuruluşu Council on Foreign Relations (CFR) oturumunda kritik minerallerin tedariğine ve bunlara eşit erişime ilişkin zorluklardan söz ederken şu mesajı veriyor: “Son olaylar, kritik arzın ne ölçüde istikrarlı küresel koşullara bağlı olduğunu ortaya koydu. Ve bu en çok içinden geçmekte olduğumuz Avrupa enerji krizinde görüldü. Bugün Amerika Birleşik Devletleri, en az on dört kritik mineral için dünyanın diğer ülkelerinden yapılan ithalata tamamen bağımlı.Ve Avrupa, nadir toprak arzının yüzde 98'i için Çin’e bağımlı. Bu cephelerdeki arz kesintileri, özellikle elektrikli araç geçişine geçiş sürecinde, otomobil endüstrisi gibi ekonominin kritik sektörlerini etkileyebilir.”