Araştırmacılar, Antarktika’da uzun süredir uykuda olan bir yanardağın tekrar aktif hale gelmesinin belirtilerinden biri sayılabilecek uzun soluklu bir deprem fırtınasını tespit ettiklerini açıkladılar.
Deprem fırtınası, eşlik eden bir ana şok olmaksızın nispeten kısa bir süre içerisinde aynı küçük alanda meydana gelen sismik aktiviteyi ifade etmektedir.
Nature dergisi Communications Earth & Environment'da yayınlanan bir araştırmaya göre söz konusu fırtına, Antarktika Yarımadası'nın kuzeybatı ucu ile Güney Shetland Adaları arasında yer alan yaklaşık 60 mil genişliğindeki Bransfield Boğazı'nı etkiledi.
Fırtına, Richter ölçeği ile büyüklüğü 4’ü aşan 128 depremle Ağustos 2020’de başladı. Depremlerin ilk evresinde 3 186 sismik aktivite kaydedildi ve 2 Ekim ile 6 Kasım’da sırasıyla büyüklüğü 5.9 ve 6 olan iki büyük deprem ile zirveye ulaştı. Araştırmacılar, bu aktiviteden sonra bölgedeki sismik hareketliliğin önemli ölçüde azaldığını belirttiler.
Toplamda sismik aktivite boyunca, bilim adamlarının daha önce etkin olmadığını düşündüğü Orca su altı yanardağının yakınında meydana gelen yaklaşık 85 000 deprem kaydedildi. Uluslararası araştırmacılar, deprem fırtınasının bölgede şimdiye kadar kaydedilen en yoğun sismik aktivite olduğunu söyledi.
Çalışmaya göre su altı yanardağı, tabanda yaklaşık 11 kilometre çapında neredeyse dairesel bir koni ve yaklaşık 3 kilometre genişliğinde bir kraterden oluşuyor. Yanardağ yaklaşık 900 metre yüksekliğe sahiptir.
GFZ Alman Yerbilimleri Araştırma Merkezi'nde bir sismolog olan ortak yazar Simone Cesca “Normalde, bu süreçler jeolojik zaman ölçeklerinde meydana gelir, yani bir bakıma, bunu gördüğümüz için şanslıyız." dedi.
Bilim adamları, bölgedeki sismik istasyonlardan ve Dünya yörüngesindeki uydulardan gelen verileri analiz etmek de dahil olmak üzere fırtınayı ve jeofiziksel etkilerini izlemek için çeşitli yöntemler kullandılar.
Antarktika volkanik aktiviteden tamamen yoksun gibi görünse de, NASA'nın İklim Değişikliği ve Küresel Isınma araştırmalarına göre, Antarktika’da buz tabakası'nın altında volkanların olduğuna dair önemli kanıtlar var. Bunlardan bazıları yakın jeolojik geçmişte aktifti.
Antarktika'daki tam yanardağ sayısı bir sır olarak kalmaya devam ediyor, ancak yakın tarihli bir çalışma, yalnızca Batı Antarktika'da 138 tane yanardağı olduğunu göstermektedir. Buna rağmen, yakın jeolojik geçmişte bölgede dramatik volkanik patlamaları meydana gelmemiştir.
Bununla birlikte, kıta buzla kaplı olduğundan ve birçok volkanın uzaklığı onları incelemeyi zorlaştırdığından, Antarktika'nın birçok yerinde volkanizma ile ilgili veri eksikliği vardır.
Yorum Yazın