DSİ Genel Müdürlüğü Personel Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen ‘12. Üst Yönetim Değerlendirme ve Eğitim Semineri’ Antalya’da başladı.
Seminere Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı, DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız, Tarım ve Orman Bakanlığı Personel Genel Müdürü Adem Dinç, DSİ Genel Müdür Yardımcıları Faruk Fıratoğlu, Mehmet Akif Balta ile Daire Başkanları, Bölge Müdürleri, Daire Başkan Yardımcıları ve Bölge Müdür Yardımcılarının katılımıyla gerçekleştiriliyor.
12. Üst Yönetim Değerlendirme ve Eğitim Seminerinin açılışında konuşan Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli;
"Bildiğiniz üzere, 2021 yılını 'Su ve Sulama Yatırımlarında Hamle Yılı' olarak ilan etmiştik. 2021 yılı performans programında, DSİ Genel Müdürlüğümüzün 433 tesisi tamamlaması hedeflenmişti. Yıl içerisinde yaşadığımız bazı olumsuzluklara rağmen, tüm ekibimizin özverili çalışmaları sayesinde tamamladığımız 474 tesis ile hedefin de üzerinde bir gerçekleşme sağlanmıştır.
Sayın Cumhurbaşkanımızın büyük destekleri ile 2022 yılında, geçtiğimiz yıldaki başarıların üzerine yenilerini koyarak, başarı çıtasını daha da yukarılara taşıyacağına yürekten inanıyorum. 2022 yılı hedefimiz; aralarında 62 baraj, 19 gölet ve bent, 53 sulama tesisi, 13 içme suyu tesisi, 50 yer altı barajı ve 133 taşkın kontrol tesisinin bulunduğu toplam 374 tesisi daha tamamlayarak aziz milletimizin hizmetine sunmak olacak."
"Su Vatandır"
Bakan Pakdemirli, son iki yıldır ve özellikle de 2021 yılında yağış miktarlarında belirgin azalma olduğu halde, hizmete alınan depolama tesisleri, doğru sulama işletmesi ve yönetimi sayesinde ciddi bir sıkıntı yaşanmadığını, sulama sezonunun her şeye rağmen başarıyla tamamlandığını ifade etti.
Suyun yaklaşık dörtte üçünün tarım sektöründe kullanıldığını hatırlatan Bakan Pakdemirli, şöyle konuştu:
"Su, gıdamızın da güvencesidir. Bu nedenle, tarımsal sulamada etkinlik ve verimlilik hayati önemde. Modern sulama sistemlerinin kullanılması ve yaygınlaştırılması için Bakanlığımız ve ilgili birimlerimizle var gücümüzle çalışmaya devam ediyoruz. Bu çalışmaların önümüzdeki dönemde daha da artarak devam etmesi önemli. Hep ne diyoruz: 'Su Vatandır' Hep ne diyoruz: 'SUYUN GÜCÜNÜ MİLLETLE BULUŞTURUYORUZ' Nasıl tek karış toprağımızı korumak için canla başla çalışıyorsak, suyumuzun her damlası için de cansiperane çalışmalıyız."
"Yatırımlar Artarak Devam Ediyor"
Son 19 yılda, özverili çalışmalarla büyük başarılara imza atıldığını vurgulayan Bakan Pakdemirli, su ve sulama alanında 19 yılda 295 milyar liralık yatırım yapıldığını belirtti. Bu yatırımlar kapsamında; 654 baraj, 605 HES, 462 gölet ve bent, 1.561 sulama tesisi, 286 içme suyu temini tesisi, 24 atık su tesisi, 5.249 taşkın koruma tesisi ve 306 toplulaştırma projesi olmak üzere, 9 binden fazla tesisin hizmete kazandırıldığını kaydeden Bakan Pakdemirli, şunları söyledi:
"Şunu özellikle belirtmekte fayda görüyorum; DSİ'nin kuruluşundan bugüne tamamlanan tüm tesislerin yüzde 55'i, son 19 yılda tamamlandı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin çalışmalarımıza kazandırdığı ivme ile son 3,5 yılda 62,5 milyar liralık yatırımla, 1.500'e yakın tesisi hizmete aldık. Hizmete aldığımız bu tesisler ile 361 bin 290 hektar tarım arazisini sulamaya açtık. Yine, bu tesislerle ekonomiye yıllık 7,9 milyar lira katkı ve 325 bin kişiye tarımsal istihdam oluşturduk.
Yapmış olduğumuz toplulaştırma çalışmaları ile toprağımıza ve suyumuza ilave bereket kattık.
2002 yılına kadar, hepsi 450 bin hektar alanda arazi toplulaştırması yapılmış iken, son 19 yılda toplamda 5,57 milyon hektar alanın toplulaştırması tamamlandı. Son 3,5 yılda ise, 2,82 milyon hektar toplulaştırma yaparak, bugüne kadar yapılanın %47'sini yani neredeyse yarısını tamamladık. Sadece 2021 yılında, 1 milyon 258 bin hektar alanda toplulaştırma yaparak tarih yazdık."
"Suyu Verimli Kullanmalıyız"
Suyun yaşamsal öneminin gün geçtikçe daha önem kazandığını vurgulayan Bakan Pakdemirli, "Her geçen gün etkilerini daha da derinden hissettiğimiz küresel ısınma ile çok daha iyi anladığımızı düşünüyorum. Ülkemiz yıllık 112 milyar metreküp teknik ve ekonomik su rezervi ile dünyada 41. sırada. Yıllık ortalama 574 mm civarında olan yağış miktarımız, maalesef dünya ortalamasının altında. Bir ülkede yeterli su kaynağına sahibiz diyebilmek için, kişi başına düşen yıllık su miktarının 1.700 metreküpün üzerinde olması gerekir. Türkiye'de kişi başına düşen yıllık su miktarı ise 1.340 metreküp civarındadır. Üzülerek ifade etmek isterim ki; su stresi çeken bir ülkeyiz. Önümüzdeki 20 yılda, kişi başı tüketilen yıllık su miktarının yüzde 17 azalışla, 1.116 metreküpe düşeceği öngörülüyor. Suyumuzu, muslukları sonuna kadar açarak ya da tarlalara gelişi güzel salarak değil, başköşemizde tutarak, vatan bilerek korumalı, doğru yöneterek, israfı önleyerek en verimli şekilde kullanmalıyız" diye konuştu.
Eğitim Seminerinin açılışında konuşan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı;
Üst Yöneticilerimizin bir araya geldiği ve artık gelenekselleştirdiğimiz, Bu Yıl 12.sini gerçekleştireceğimiz “DSİ Üst Yönetim Değerlendirme ve Eğitim Semineri”mizi icra etmek üzere buradayız. Toplantımızın başarılı geçmesini, Bakanlığımız çatısı altında yürütülen bütün hizmetler açısından maksimum faydaya dönüşmesini temenni ediyor ve hepinize hoş geldiniz diyorum.
Ülkemizin en büyük yatırımcı Bakanlıklarından biri olarak; tarım, ormancılık, su, ve tabiatı koruma alanında ülke sathında aziz milletimizin hizmetindeyiz. Sayın Bakanımızın önderliğinde gece gündüz demeden özveriyle çalışıyor, yurdumuzun neredeyse her beldesine ulaşmış köklü ve güçlü teşkilatımızla hizmet üretiyor, ülkemizin kalkınmasına, vatandaşımızın huzur ve refahına katkı sunmaya çalışıyoruz.
Etkilerini giderek daha güçlü hissettiğimiz iklim değişikliği sebebiyle, suyun değerini çok daha fazla hissettiğimiz bir dönemde yaşıyoruz. Bu süreci en rasyonel ve kayıpsız şekilde yönetebilmek adına, suya dair her konunun ilgili bütün taraflarla müzakere edilmesi ve su kaynaklarının daha verimli kullanabilmesi amacıyla yapılması gereken faaliyetlerin belirlenmesi hayati önem kazanmıştır.
Hepimizin bildiği gibi tarih boyunca koruma kullanma dengesini gözeterek su kaynaklarını koruyup, doğru yöneten toplumlar, medeniyetlerini pekiştirmiş, tarımsal üretimlerini ve güçlerini artırmıştır.
İşte burada DSİ Genel Müdürlüğümüz, güçlü kurumsal yapısı ve yetkin kadrosu ile ön plana çıkmaktadır. DSİ Genel Müdürlüğü, Tarım ve Orman Bakanlığımızın güzide bir bağlı kuruluşu olmakla birlikte ülkemizin en büyük yatırımcı kuruluşlarından biridir. Ülke toprağının her bir köşesinde yatırımlar yapmaktadır. DSİ 68 yıldır sulama, enerji, içme suyu temini, atıksu ve taşkın koruma sektörlerinde aziz milletimize hizmetler götürmektedir. Özellikle son 19 yıldır yaptığı hizmetlerle parmakla gösterilen bir kurum haline gelmiştir.
DSİ sadece bahsettiğimiz tesisleri inşa eden bir kurum olmayıp, saydığımız tüm bu tesislerin sürdürülebilirliğini sağlamak için işletilmesi, bakımı ve yönetimi gibi zor bir görevi de üstlenmiş bulunmaktadır.
Hepinizin bildiği gibi 2021 yılını “Sulamada Hamle Yılı” olarak ilan ettik. 2021 yılı performans programına göre DSİ Genel Müdürlüğümüzün 433 adet tesisi tamamlaması hedefleniyordu. Ancak, COVİD-19 dahil yaşanan her türlü olumsuzluklara karşın 474 tesis tamamlanmış, tüm performans göstergelerinde %100 ve üzerinde bir gerçekleşme elde edilmiştir.
10-12 Ağustos 2021’de Kastamonu, Sinop ve Bartın’da etkili olan mevsim normallerinin üzerindeki aşırı şiddetli yağışlar neticesinde bölgede büyük taşkınlar meydana geldi.
Bu büyük afetin yanısıra; 13-14 Temmuz 2021 tarihlerinde Rize’nin Güneysu ile Trabzon’un Of İlçesi’nde,16 Temmuz 2021 tarihinde Van Gürpınar, Erciş, Başkale, Çaldıran ve İpekyolu İlçelerinde,22 Temmuz 2021’de Artvin İli Arhavi ve Murgul İlçelerinde,5 Ağustos 2021 tarihinde Erzurum’un İspir, Şenkaya ve Uzundere İlçeleri ile Ağrı’da meydana gelen taşkınlara anında ve etkili şekilde müdahale ettik.
Taşkın afetinin yanı sıra Cumhuriyet Tarihimizde belki eşi benzeri olmayan bir başka afet olan yangın afeti ile yüz yüze geldik. DSİ Genel Müdürlüğü Ülke sathına yayılmış makine parkı ve saha tecrübeli personeli ile yangınlarda da büyük bir özveri göstermiş, cansiparane çalışmada bulunmuştur.
2021 yılı taşkın ve yangın afetlerinin yanı sıra son dönemde yaşadığımız en kurak yıl oldu. Hizmete aldığımız baraj, gölet gibi depolama tesislerinin en büyük faydasını bu dönemde gördüğümüzü düşünüyorum.
Kıymetli DSİ yöneticileri, esas olan su kaynaklarının doğru yönetilmesidir. 2021 yılında gelen su akımlarında düşme olduğu halde, Hizmete alınan depolama tesisleri ve doğru bir sulama işletme ve yönetimi ile sulamalarda çok ciddi bir sıkıntı yaşanmamış ve Sulama Birliklerinin isabetli çalışmaları sayesinde sulama sezonları başarıyla tamamlanmıştır.
2022 yılının en az 2021 yılı kadar başarılı geçeceğini düşünmekteyim.
2022 yılında;
-62 adet Baraj, 19 adet Gölet ve Bent, 53 adet Sulama tesisi,
-13 adet İçmesuyu Tesisi, 2 adet Atıksu Tesisi, 50 adet Yeraltı Barajı ve yeraltısuyu suni besleme tesisi, 10 adet HES,
-133 adet Taşkın Kontrol Tesisi ve 32 adet tescili yapılmış Arazi Toplulaştırma ve TİGH Projesi olmak üzere toplam 374 adet tesis bitirilerek aziz milletimizin hizmetine sunulması hedeflenmektedir.
Bu hedeflere ulaşmak adına herkesin var gücü ile çalışacağına olan inancım tamdır.
Son yıllarda ülkemizde yağış ortalamasında uzun yıllar ortalamalarına göre azalmalar meydana gelmiştir. Özellikle söz konusu yağış azlığından dolayı içme suyu kaynakları ve yeraltısuyu seviyelerinin hızlı bir şekilde düşmeye başlaması ile bazı şehirlerimizin kullanılabilir içme suyu kaynaklarındaki su rezervleri kritik seviyelere ulaşmıştır.
2021 yılı içerisinde toplamda 24 adet içmesuyu tesisi tamamlanarak yerleşim yerlerine 174,97 hm³/yıl ilave içme suyu sağlanmıştır.
2021 yılında su kesintisi riskini en yakından yaşayan illerimizden birisi Çorum olmuştur. Aralık ayı itibarı ile barajlardaki su tamamen tükenme noktasına gelmiş ancak Çorum Koçhisar İçmesuyu İsale Hattının Aralık ayı ortalarında tamamlanması ile birlikte şehrimize içme suyu problemi yaşatılmamıştır.
Yine benzer şekilde Denizli ilimizde de su kesintileri yaşanabileceği yılın başlarında öngörülmüş, Bakanlığımızca Denizli İçmesuyu Projesine önemli bir kaynak ayrılmış ve DSİ Genel Müdürlüğümüzce acil durumda şebekeye su verilmesini teminen gerekli imalatlar tamamlanmıştır.
Şırnak ilinde mevcut hatta rehabilitasyonlar yapılmış ve yeni bir su alma yapısı inşa edilmiş, Adıyaman, Muş ve Şırnak illeri başta olmak üzere çok sayıda ilave su sondaj kuyuları açılmış ve içme suyu sistemi desteklenmiştir.
Yine 2021 yılında tamamlanan projeler ile Artvin, Bolu, Çanakkale, Karabük gibi iller başta olmak üzere 7 adet il merkezi ve 13 adet ilçe merkezine içme suyu temin edilmiştir.
2022 yılında tamamlanması hedeflenen 13 adet tesis ile 128,62 hm³/yıl ilave içme suyu sağlanması planlanmaktadır.
Ülkemizde kullanılan su miktarı yıllık 58,41 milyar metreküp olup bunun 45,05 (%77) milyar metreküpü sulamada, 13,36 (%23) milyar metreküpü de içme kullanma ve sanayi suyu ihtiyacını karşılamada kullanılmaktadır.
Ülkemizin en büyük projesi olan Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), bölgenin ekonomik ve sosyal kalkınmasını sağlayacak en önemli entegre projedir. GAP Eylem Planı Sulamaları 1.058.000 ha olup, 2021 yıl sonu itibari ile 611.649 hektar alan işletmeye hazır hale getirilerek %58’i tamamlanmıştır.
KOP Proje alanı (96.627 km²) Türkiye yüzölçümünün %12,4’ünü kapsamakta ve ülke nüfusunun %5,4’ü (4,5 milyon kişi) KOP bölgesinde yaşamaktadır. KOP projesi 1.541.340 ha alana sahip olup 684.635 (%44.4) hektar alan işletmeye açılmıştır. 99.471 hektar alanda inşaat çalışmaları devam etmektedir.
İklim değişikliğine bağlı şiddetli yağışlarla birlikte daha önce yaşanmamış büyüklükte taşkınlar oluşabilmektedir. DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Taşkın Erken Uyarı Sistemi geliştirilerek uygulamaya konulmaktadır. Bu sistemle dere yataklarındaki su seviyesi anlık takip edilecek, herhangi bir taşkın tehlikesi anında mülki idare amirlikleri ve yerel yönetimler vasıtasıyla, yöre halkı önceden uyarılacak böylece gerekli tedbirler alınıp can ve mal kaybı önlenebilecektir.
Taşkın kontrolüne yönelik yapısal tedbirlere ilaveten yapısal olmayan tedbirler çerçevesinde DSİ tarafından geliştirilen ve vatandaşlarımızın da kullanımına açık olan "Taşkın, Arıza ve Müdahale Mekânsal Bilgi Sistemi (TAMBİS)" uygulaması kullanıma geçirilmiştir. Aynı şekilde, yaygınlaştırma çalışmaları devam eden ve TUBİTAK ile beraber yürütülen ATHOM(Akım Tahmin Hidrolojik Optimizasyon Modeli) sayesinde, taşkınlar 10 gün önceden tahmin edilebilmekte barajlarda taşkına yol açmadan optimum işletme imkanı sağlanmaktadır.
2020 ve 2021 yıllarında başta Rize, Giresun, Trabzon, Ordu ve Artvin illeri olmak üzere Doğu Karadeniz Bölgesinde, Kastamonu, Bartın ve Sinop illerinde olmak üzere, Batı Karadeniz Bölgesinde, meydana gelen taşkınlar sonrasında acil eylem planları hazırlanarak planlama ve projelendirme aşamasında olan projelere hız verilmiş, inşaat aşamasında olanlar da ise yoğun bir şekilde inşaat çalışmaları devam etmektedir.
Açılışını 06.11.2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle yaptığımız, önyüzü beton kaplı baraj tipinde dolgu hacmi bakımından Dünya 1.si Ilısu Prof. Dr. Veysel EROĞLU Barajı ve Hidroelektrik Santralinde toplam 6 ünitenin tamamı devreye alınmıştır. 6 Milyon nüfuslu bir şehrin (Başkentimiz Ankara’nın) yıllık enerji ihtiyacını karşılayacak 1.200 MW kurulu güce sahip olan proje ile yıllık 4 Milyar kWh hidroelektrik enerji üretilmekte, milli ekonomiye yıllık 3 Milyar Lira katkı sağlanmaktadır. Ilısu Prof.Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve HES’te günümüz itibarıyla 4 Milyar KWh enerji üretilmiştir.
Tamamlandığında sınıfında dünyanın en yüksek 3. barajı olacak ve milli ekonomiye yıllık 2,5 Milyar Lira katkı sağlayacak Yusufeli Barajı tamamlanma aşamasına getirilmiştir. Bu yıl inşallah barajımızın açılışını Sayın Cumhurbaşkanımızın iştirakleriyle gerçekleştireceğiz.
Dicle Nehri üzerindeki en büyük sulama maksatlı baraj olan Silvan Barajı’nın gövde dolgusu tamamlanmış ve % 80 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. 2022 yılı sonunda GAP’ın kilit tesisi olan bu barajın su tutmaya hazır hale getirilmesi planlanmıştır.
2021 yılında tamamlanan 54 baraj ve 39 gölet ile içme suyu ve sulama hizmetlerine 1.471 hm³ su kaynağı teşkil edilmiştir.
2022 yılında tamamlanacak 62 baraj ve 19 gölet ile enerji üretimi ve sulama hizmetlerine 2.948 hm³ su kaynağı teşkil edilmesi hedeflenmektedir.
Cibuti’yi taşkınlardan koruyacak Ambouli Dostluk Barajı tamamlanarak 23.12.2021 tarihinde kabulü ve devri yapılmıştır.
Melen Barajı Güçlendirilmesi inşaatı kapsamında % 5 parasal gerçekleşme sağlanmıştır. Geçirimsizlik perdesi imalatlarına başlanılan işte imalatlar devam etmektedir. Bu projede 2022 yılı içinde süratle çalışmaları yoğunlaştıracağız.
Suların yeraltında depolanması prensibine dayanan Yeraltı barajları ve depolama tesisleri inşası da önemli bir konu. Biliyorsunuz yeraltı barajları lansmanını 2019 yılında yapmıştık. Cumhuriyetimizin 100. Yılında 100 Yeraltı Barajı şeklinde. 2019 yılından 2022 yılı Şubat ayına kadar 58 adet yeraltı barajı tamamlanmıştır. 2022 yılı sonunda 100 adet ve 2023 yılı sonunda 150 adet yeraltı barajı inşaatı bitmiş olacaktır. Konulan hedeflere ulaşma konusunda titizlik göstermeye devam edelim.
Enerji ihtiyacının zamanında, kesintisiz, verimli, kaliteli, çevreye duyarlı ve güvenilir bir şekilde sağlanması, enerji yatırımlarının zamanında ve uygun maliyetlerle hayata geçirilmesine bağlıdır. Bu da yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması ile mümkündür.
Hidroelektrik potansiyelin geliştirilerek ülke ekonomisinin istifadesine sunulmasında DSİ tek yetkili kurumdur. 2021 yılı sonu itibarıyla Devlet-Özel sektör işbirliği ile toplam kurulu gücü 31.647 MW, yıllık ortalama enerji üretim potansiyeli 109 milyar kWh olan 743 adet tesis işletmeye alınmıştır. Bu değer, geliştirilen mevcut hidroelektrik potansiyelimizin yaklaşık % 60’ını oluşturmaktadır.
2022 Yılı içerisinde Kamu ve özel sektör işbirliği ile toplam kurulu gücü 665 MW, Yıllık Enerji üretim kapasitesi 2,3 milyar kWh olan 10 Adet HES tesisinin işletmeye geçmesi hedeflenmiştir.
Ülkemizin tarım üretiminde diğer ülkeler ile rekabet edilebilmesi ancak sulama alanlarında arazi toplulaştırmasının gerçekleştirilmesi ile mümkün olacaktır.
Türkiye’de arazi toplulaştırma çalışmalarının başladığı 1961 yılından 2002 yılına kadar 450 Bin hektar alanda arazi toplulaştırması yapılmıştır. 2003-2021 döneminde 5,57 milyon hektar alanın tescil işlemleri tamamlanmıştır.
Cumhurbaşkanlığı sisteminden sonra bugüne kadar toplam tescil olan alan ise 2.92 milyon hektardır (~ %52).
2023 yılına kadar 8,5 Milyon hektar alanda toplulaştırma çalışmalarının tamamlanması planlanmaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2040 yılı için nüfusumuzun 100 milyon olacağını öngörmüştür. Bu durumda 2040 yılı için kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarının 1.120 m3 civarında olacağı tahmin edilmektedir. Bu da, bizi su stresi yaşayan ülke konumuna geleceğimizi göstermektedir. Bu sebeple Türkiye’nin gelecek nesillerine sağlıklı ve yeterli su bırakabilmesi için kaynakların çok iyi korunup, akılcı kullanılması gerekmektedir.
Malumlarınız olduğu üzere Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Tarım ve Orman Bakanlığı kurularak su, orman, tarım, hayvancılık, balıkçılık gibi birbiriyle derinden ilişkili alanlar bir çatı altında toplanmıştır. Orman ve suyla ilgili çalışmalarımızın tarım konularıyla da bütünleşerek hız kesmeden devam ettiğini öncelikle ifade etmek isterim. Bu birleşmenin faydasını 2021 yılında net bir şekilde gördük. 81 il için hazırlanan Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi Eylem Planı'nı başarıyla uyguladık. 2021 yılında su akımlarında düşme olduğu halde, hizmete alınan depolama tesisleri ve doğru bir sulama işletme ve yönetimi ile sulamalarda çok ciddi bir sıkıntı yaşanmamış, DSİ, İl Tarım ve Orman Müdürlüklerimiz ve Sulama Birliklerinin koordineli çalışmaları sayesinde sulama sezonunu başarıyla tamamladık.
Tarımda suyun etkin ve verimli kullanımını sağlamak önemli. Suyun etkin ve verimli kullanımı; suyun depolanması, iletilmesi, dağıtımı ve tüketilmesi safhalarında iyi bir su yönetimi ile gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda; modern sulama sistemlerinin kullanılması ve yaygınlaştırılması, sulamaların etkin ve verimli yönetimi için DSİ Genel Müdürlüğümüz, suya göre tarım hususunda İl Tarım ve Orman Müdürlüklerimiz çalışmaktadır. Suyun verimli kullanılmasına en iyi örneklerden birisi de, çeltikte damla sulama yapılmasını gösterebiliriz. Çanakkale'de 3 yıl boyunca deneme ekimleri yapılan ve başarı elde edilince 2021 Yılında ilk kez Bakanlığımız tarafından uygulamaya konulan "Damlaya Damlaya Çeltik Olur" projesi kapsamında, damla sulama sistemiyle çeltik üretimi gerçekleştirildi ve Çanakkale'nin Biga ilçesinde proje kapsamında yetiştirilen çeltik hasadını Sayın Bakanımızın teşrifleriyle yaptık. Bakanlık olarak, damla sulama ile çeltik yetiştirilmesini teşvik etmek amacıyla üreticilere tohumda yüzde 75, sulamada yüzde 50 ve damla sulama ekipmanlarında yüzde 50 hibe desteği veriyoruz. Tarımsal üretim havzalarının su potansiyeline göre destek mekanizmasını daha etkin şekilde kullanacağız.
Kullanılmış suların, arıtılarak yeniden kullanımı için ilgili tüm paydaşlarla çalışmalara başladık. "Türkiye'de kullanılmış suların, yeniden kullanım oranı yüzde 2,5. Hedefimiz, bu oranı % 47'lere çıkarmak. Geri kazanılacak yaklaşık 3,3 milyar metreküp suyun, 2 milyar metreküpünü tarımsal sulamada kullanmayı planlıyoruz. Böylece, kazanılan kullanılmış sular, tarlalara can suyu olacak ve 3,4 milyon dekar tarım alanının sulanması sağlanacaktır.
Ülkemizde belediyelerdeki kayıp-kaçak oranı yüzde 35'lerin üzerinde. Sadece 2020 yılı için şebekelerdeki su kayıplarına bağlı finansal kayıp miktarı 1,9 milyar lirayı aşıyor. Büyükşehir ve il belediyelerinde su kayıplarını, belediyelerle yakın iş birliği içinde 2023'e kadar yüzde 30'a indirmeyi, 2028 yılına kadar ise yüzde 25'in altına çekmeyi hedefliyoruz.
Ülkemiz için, iklim değişikliğinden su güvenliğine, su verimliliğinden su hukukuna, su kaynaklarının geliştirilmesinden tarımsal sulamaya kadar suyun mevcudiyetini ve geleceğini şekillendirecek stratejiler doğrultusunda çiftçilerimizden akademisyenlerimize, sivil toplum kuruluşlarından bürokratlarımıza kadar su ile ilgili tüm paydaşlarımız ile birlikte su yönetim politikasının belirlenmesi amacıyla ana temanın SU olduğu, 2021 Yılında 1.Su Şurası düzenledik.
Şura kapsamında belirlenen 11 farklı çalışma grubunda su yönetimi ile ilgili kısa, orta ve uzun vadeli hedefler ile birlikte olası darboğazlar çalışılmıştır.
Su Şurası Lansmanı 29.03.2021 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleri ile Külliyede gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda, her bir çalışma grubu için öne çıkan aksiyonlar belirlenip çalışma gruplarınca sonuç belgeleri hazırlanmıştır.
I. Su Şurası Açılış Toplantısı 4 Ekim 2021 tarihinde Ankara'da, Şura Komisyon Toplantıları ise 6-8 Ekim 2021 tarihleri arasında çevrimiçi olarak düzenlenmiş olup, bahsi geçen konular kapsamında Çalışma Gruplarında taslak olarak oluşturulan Strateji ve Eylemler yapılan Komisyon Toplantılarında görüşülüp incelenmiş ve Şura Başkanlık Divanı tarafından karara bağlanmıştır.
28 Maddeden oluşan Şura Sonuç Bildirgesi Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN’ın Himayelerinde, 21 Ekim 2021 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde kamuoyuna açıklanmıştır. Oluşturulan eylem planında 354 strateji ve 118 hedef kısa, orta ve uzun vadede belirlenmiş olup, bu hedefler takip edilmektedir.
Yatırımların, ihalelerin ve ödeneklerin planlaması yapılırken; aciliyet arz eden projelere ve faydaya dönüşecek projelere öncelik verilmelidir. Özellikle sulamalarda depolama tesisi ile sulama şebekesinin koordineli şekilde faydaya dönüşmesi için beraber bitirilmesi, ödenek durumuna göre en azından depolama tesisinin bitirilerek su tutulması sağlanmalıdır.
İşlerin bitim tarihleri için verilen taahhütlere uyulması hususunda gerekli hassasiyetin gösterilmesi gerekmektedir.
Bakanlığımız çatısı altındaki bütün birimler ve bu birimlerde çalışan her seviyedeki yönetici ve personel olarak bizlerin, bu ülkenin bize emanet ettiği vazifeleri, tam bir uyum ve yardımlaşma içinde, omuz omuza ve tek yürek olarak en üst seviyede yerine getirmemiz, kamu kaynaklarını kullanırken de israfa yol açmadan hizmet üretmemiz, hem ülkemize olan borcumuzun ödenmesi, hem de eve götürdüğümüz ekmeğin helal lokma olması bakımından büyük önem arz etmektedir.
Hedeflenen hizmetlerin gereği gibi üretilebilmesi için; gerek merkez gerekse taşra birimlerimizin birbirlerinin görev, yetki ve çalışma konularını iyi bilmeleri, ortak çalışma alanlarını belirlemeleri, varsa problemleri birlikte çalışılarak çözmeleri, Bölge Müdürlerinin sahada aktif görev almaları ve aşamadığı meseleleri hemen Genel Müdürlüğe, Genel Müdürlüğün aşamadığı meseleleri Bakanlığımıza bildirmeleri önemlidir.
Sözlerime burada son verirken, Üst Yönetim Eğitim toplantımızın her bakımdan hayırlara vesile olmasını diliyor, başta Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ve Sayın Bakanımıza, DSİ’ye vermiş oldukları desteklerinden dolayı şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca, DSİ Üst Yönetimini Genel Müdür, Genel Müd. Yard., Daire Başk., Bölge Müd. olmak üzere tüm DSİ çalışanlarını 2021 Yılındaki üstün performanslarından dolayı kutluyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum. “Su Gibi Aziz Olun”.
Eğitim Seminerinin açılış konuşmasını yapan DSİ Genel Müdürü Kaya Yıldız;
Kurumsal aidiyetimizin ve kültürümüzün gelişmesine olduğu kadar arkadaşlık ve dostluk bağlarımızın da güçlenmesine vesile olan ve bu yıl 12.sini düzenlediğimiz “Üst Yönetim Eğitim” Programımızın, Ülkemize, Milletimize, ve Kurumumuza hayırlı olması temennisiyle, hepinize hoş geldiniz diyor, sizleri saygıyla selamlıyorum.
Bütün üst yöneticilerimizin katılımı ile geçtiğimiz yılın faaliyet ve performans gerçekleşmelerinin, yeni dönem projeksiyonu ve hedefleri doğrultusunda yapılması planlanan faaliyetlerin değerlendirildiği, problem ve önemli hususların istişare edildiği, tecrübe, kazanım, bilgi ve fikirlerin paylaşılması kadar birimler ve yöneticiler arasındaki bağların güçlendiği “Üst Yönetim Değerlendirme ve Eğitim Programlarımız” Kurum kültürümüzde çok önemli bir yere sahiptir.
Bu programa katılarak bizleri onurlandıran ve çalışmalarımıza yön veren, her türlü desteği sağlayan Sayın Bakanımız Dr. Bekir Pakdemirli’ye ayrıca şükranlarımı sunuyorum.
DSİ Genel Müdürlüğü olarak sağlam bir teşkilat yapısına, güçlü bir yönetim kadrosuna, yetkin personel kapasitesine ve büyük bir makine parkına sahibiz.
Verdiğiniz desteklerle bunların her birinin daha da gelişeceğine ve geleceğe taşınacağına olan inancımız tamdır. Çünkü tüm insanlık için vazgeçilmez, ülkeler için stratejik öneme sahip bir konuda faaliyet gösteriyoruz.
Bizim işimiz, geçmişten günümüze önemini hiçbir zaman yitirmemiş, gelecekte daha da kıymetlenecek olan “su”. İnsanlık olarak uzayda bile suyu hatta suyun “iz”ini arıyoruz. Susuz yaşam mümkün olmadığı gibi ikamesi de mümkün değildir. Su varsa hayat var, medeniyet var, bereket var.
Kurum olarak ülkemiz su kaynaklarının en iyi şekilde planlanması, geliştirilmesi, yönetilmesi ve işletilmesi sorumluluğuna sahibiz. Bu büyük bir sorumluluk. Bunun bilincinde olarak azimle ve özveriyle çalışıyoruz. Küresel ısınma ve iklim değişikliği tüm dünyada artık gündemin ilk sırasında yer almaktadır. Buna bağlı meydana gelen kuraklık ve su kıtlığı, dengesiz ve afet boyutunda yangın, sel, fırtınalar gibi aşırı iklim olayları ise gittikçe sıklaşmaktadır.
Bir diğer husus nüfus artışıyla birlikte kentleşme, sanayileşme ve tüketim alışkanlıklarında meydana gelen değişiklikler ile birlikte su kaynakları üzerinde artan kalite ve miktar baskısıdır.
Bütün bu ve benzer hususlar bize bir tek şeyi söylüyor; Daha ileriye gitmek için değil, bugünün gerisinde kalmamak için bile dünden çok daha fazla çalışmamız gerekiyor!
Tüm teşkilatımız olarak verdiğiniz desteği de arkamıza alarak stratejik planlarımız ve bütçe imkanlarımız doğrultusunda azim ve kararlılıkla ülkemizin dört bir yanına hizmet için koşuyoruz.
2021 yılı performans hedeflerimizin tamamını gerçekleştirdik. Özellikle sulama hedefimize ulaşmak için Sn. Bakanımızın sulamada hamle yılı şiarı ve vizyonuna yakışır bir şekilde her türlü bütçesel, yersel, döviz piyasası sıkıntı ve zorlukları ile pandemiye rağmen bütün birimlerimiz ekip ruhuyla seferber olduk ve 160.000 hektarın üzerine çıkmayı başardık.
Bunun yanında Çok iyi biliyoruz ki İnşa ettiğimiz her baraj, gölet ve sulama tesisi elimizi biraz daha güçlü kılıyor. Hem tarımsal su ihtiyacına, hem içmesuyuna, hem kuraklığa, hem düzensiz yağış rejimine, hem enerji ihtiyacına karşı elimizdeki en büyük sigorta baraj ve gölet depolamalarımızdır.
2021 Yılında Sn.Bakanımızın önderliğinde ve Sn. Cumhurbaşkanımızın himayelerinde muhtelif tarihlerde yapılan açılış merasimleri ile ;
- Ilısu Prof. Dr. Veysel EROĞLU Barajı,
- Batman Sağ Sahil Sulaması,
- Gerede İçmesuyu İsale Hattı,
- Başlar Barajı,
- Ergani Barajı,
- Ergani Barajı Sulaması,
- Ergani İçmesuyu Arıtma Tesisi,
- Kilis Yukarı Afrin Barajı,
- Kilis Yukarı Afrin İçmesuyu İsale Hattı,
- Kırıkkale Sulakyurt Barajı Sulaması,
- Çankırı Merkez Dereçatı Barajı
- 2021 yılı Mart Dünya Su gününde 363 tesisin toplu açılışı olmak üzere 28 milyar TL tutarındaki toplam 377 adet tesisin açılışı yapıldı,
Önümüzdeki 22 Mart Dünya Su gününde de 58 adet .biten yeraltı depolamalarının ve diğer 266 adet tesisimizin toplu açılışını yapacağız.
On Birinci Kalkınma Planı ve Su Şurası kararları doğrultusunda Sn.Bakanımız tarafından bize gösterilen 2022 yılı hedeflerine de aynı gayret ve özveri ile ulaşacağımıza olan inancımız tamdır.
Bu meyanda %33 artışla 20,4 milyar TL ‘ye çıkan 2022 yılı ödeneğimizi, ek bütçe sağlayarak daha da artırmak için Sn. Bakanımızın önderliğinde her türlü çabayı sarfedeceğiz.
2022 yılında bitirilmesini hedeflediğimiz 374 adet tesis de göstereceğimiz bu çabanın bir neticesi olacaktır.
2022 yılı da “yatırımlarımızda yeni bir hamle yılı” olacak, bu kapsamda başta Bölgesel Kalkınma projeleri GAP, KOP, DAP ve DOKAP olmak üzere özellikle sulama yatırımlarında hız kesmeden yeni tesisleri Ülkemizin hizmetine sunmak için çalışacağız.
Diğer taraftan uyguladığımız bütçe dışı finansman modellerini daha da yaygınlaştırmak için Dünya Bankası ve JICA ile devam ettiğimiz süreçleri, Sn. Bakanımızın kurulmasına onay verdiği Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığını ivedilikle faaliyete geçirerek hızlandıracağız.
Yine Sn. Bakanımızın önderliğinde TOKİ ile taşınmaz karşılığı ve diğer yöntemlerle yürütülecek DSİ Sulama yatırımları ve tesislerimizle ilgili işler de bizim için büyük önem arz etmektedir.
2021 yılında da dünya çapında birçok alanda yıkıcı etkiler gösteren COVİD 19 salgınıyla mücadele edilirken, diğer yandan bu problemlere küresel ısınma ve iklim değişikliği etkilerine bağlı olarak tüm dünyada olduğu gibi Ülkemizde de sel ve yangınlar gibi büyük afetler eklendi. Yaşanan can ve mal kayıpları bizleri derinden yaraladı.
2021 yılında da başta Rize Güneysu, Van Gürpınar-Başkale, Artvin Arhavi-Murgul, Erzurum İspir-Şenkaya-Uzunkaya, Ağrı, Kastamonu Bozkurt ve ilçeleri, Sinop Ayancık-Türkeli, Bartın taşkınları olmak üzere meydana gelen afetlerde en ön saflarda hızlı ve etkili şekilde müdahale ederek vatandaşlarımızın yaralarının sarılmasına önemli katkı sağladık.
Bu kapsamda ; DSİ olarak 9 büyük taşkın ve 4 büyük yangın felaketinde toplam 838 adet iş makinası- yardımcı ekipman ve 1.251 personel ile anında müdahale edilmiştir. Bu tür afetlerin tekrar yaşanmaması, can ve mal kayıplarını minimize etmek adına, Sayın Bakanımızın vizyonu ve önderliğinde Sel Tırmığı, Taşkın Erken Uyarı Sistemleri, Geçirgen Tersip Bentleri, (Hayvan İçmesuyu Göletleri) gibi vatandaşlarımızın kısa vadede faydalanacağı hizmetlerin 2022 yılında hayata geçirilmesi için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. .
Bu vesileyle afetler esnasında hızla reaksiyon gösteren ve sahada özveriyle çalışan başta Bölge Müdürlerimiz ilgili Başkanlarımız olmak üzere tüm personelimize teşekkürlerimi sunmak isterim.
Ayrıca 2021 yılı taşkın ve yangın afetlerinin yanı sıra Ülkemiz genelinde kuraklığın uzun yıllar ortalamalarına ve bir önceki yıla göre çok daha şiddetli ve üst seviyede yaşandığı bir yıl oldu. Buna rağmen DSİ eliyle hizmete alınan depolama tesisleri ve doğru etkin bir sulama yönetimi ile sulama hizmetlerinde önemli bir sıkıntı yaşanmamış, Merkezdeki ve sahadaki ekiplerimizin ve Birliklerin başarılı çalışmaları sayesinde tüm Bölgelerimizde sulama sezonu başarıyla tamamlanmıştır.
Bu vesileyle çalışmaların içinde yer alan daire başkanlıklarımızı ve bölge müdürlüklerimizi tebrik ediyorum.
İçinde bulunduğumuz bu günlerde yağış miktarları geçen yıla göre biraz daha yüksek seviyelerde seyretse de baraj depolamalarımız geçen yıla göre halen % 10 civarında daha düşüktür. Orta ve uzun vadeli meteorolojik tahminlerin geçtiğimiz yıllardaki hidrolojik kuraklığı henüz telafi edebilecek kadar iyimser olmadığını düşünürsek rehavete kapılmadan önümüzdeki yıl sulama ve su kaynaklarımızın yönetiminde çok daha dikkatli ve özverili olmamız gerektiği açıktır.
Gerekli tedbirlerin eksiksiz alınabilmesi için Bölge Müdürlüklerimiz hazırlanan Kuraklık İşletme Talimatlarını tavizsiz bir şekilde uygulamalıdırlar.
Sulama tesislerimizde merkezi izlemeye olanak verecek sistemlerin temini ve kurulumu ile etkin bir sulama yönetimi için gerekli koşulları sağlamamız zaruridir. Bu kapsamda 2021 yılında bir çok Bölgemizde ihalesine çıkılan sayaç alımlarını gerçekleştirip montajını kısa zamanda yapmamız gerekmektedir.
Bu sistemler, çiftçiyi tasarruflu su kullanımına yöneltecek ve Sn. Bakanımızın talimatları ile bu yıl bazı sulamalarda pilot uygulamasını yaptığımız kademeli ücretlendirme tarifelerinin tüm sahada yaygınlaşmasına da imkan sağlayacaktır.
Yusufeli, Ilısu, Silvan ve Melen gibi devasa projeleri Ülkemizin hizmetine kazandırmak için çalışmalarımıza hızla devam ediyoruz.
275 metre yüksekliği ile Ülkemizin en yüksek barajı unvanına sahip olacak Yusufeli Barajı’nda baraj inşaatı tamamlanmış olup su tutma süreci için Yusufeli İlçe Merkezinin yeni yerine taşınması çalışmaları devam etmektedir.
Geçen sene 3 milyonuncu metreküp betonunu döktüğümüz Yusufeli Barajı’nın gövde dolgusu inşaatını bitirerek Yusufeli İlçesinin taşınması öncesi su tutma sürecini başlattık. Avrupa’nın en yüksek ön yüzü beton kaplı barajı olacak, ve gövde dolgusu biten Silvan Barajında ön yüz beton kaplama çalışmaları devam etmektedir. 2022 yılında kamulaştırma çalışmalarına da hız verip yıl sonu itibariyle Silvan Barajı’nda su tutarak bir tarihi eşiği daha geçmeyi hedefliyoruz.
Bir diğer önemli başlığımız olan Yeraltı Barajları hususunda 2021 yılı gerçekleşmesi için tüm ilgili arkadaşlarımızı tebrik ediyor, Bölge Teşkilatlarımızdan öncelikle 2022 ve 2023 yılı hedeflerinin tamamlanması için sıkı takip ve hassasiyet rica ediyorum.
İçme suyu faaliyetlerimiz kapsamında ise, uyguladığımız eylem planları ile şehirlerimizin içme suyu yatırımlarını peyderpey hayata geçiriyoruz. 2021 yılı itibarıyla 49 milyon kişiye içmesuyu temin edilmiş, 44 ilin kısmen veya tamamen susuz kalmasının önüne geçilmiştir. Çorum, Denizli, Şırnak, Adıyaman ve Muş illerimizde yaşanabilecek içmesuyu problemleri aldığımız tedbirler sayesinde aşılmıştır. Artvin, Bolu, Çanakkale, Karabük başta olmak üzere 7 il merkezi ve 13 ilçe merkezine içmesuyu temin edilmiştir.
Bu bağlamda 2022 yılında 13 adet içmesuyu tesisimizi daha tamamlamayı hedefledik.
Özellikle içmesuyu ve baraj havzalarımızı korumak maksatlı inşa etttiğimiz Atıksu tesisi proje ve yatırımlarımıza 2021 yılında yatırım programına dahil olunan Uşak ve Kars Atıksu Arıtma Tesisi projelerimize de ağırlık vererek devam edeceğiz.
Toplulaştırma işlerinin Kurumumuza geçmesiyle birlikte Arazi toplulaştırma ve sulama projeleri birlikte planlanarak uygulanmakta, böylece hem maliyet hem de tamamlanma süresinde önemli tasarruflar sağlanmaktadır.
Toplulaştırma işlerinin DSİ’ye geçtiği 2018 yılından bu güne kadar, ülkemiz tarihinde toplam yapılanın %47’si yani yarısı son dört yılda yapılmış, bunun %21‘i ise sadece 2021 yılında gerçekleştirilmiştir. 2022 yılında 750 bin hektarı daha tamamlayarak 2023 yılı hedefimiz olan 8,5 milyon hektara biraz daha yaklaşacağız.
Dünya Bankası ile sulamada modernizasyon projeleri kapsamında yürüttüğümüz Yenileme Projeleriyle; su tasarrufu sağlamayı, sulama tesislerinin fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmelerini, çiftçilerimizin faydalanma süresinin ve şartlarının iyileştirilmesi gibi hususları amaçlıyoruz.
Makinalı çalışmalar taşkın önleme ve müdahalesi yönüyle Kurumumuz açısından son derece önem arz eden çalışmalardır. 2021 yılında 168 adet toplu makinalı çalışma yapılarak yaklaşık 705 milyon TL’lik katkı sağlanmıştır. 2022 yılında ise yaklaşık 172 adet toplu makinalı çalışma yapılması planlanmıştır.
Sn.Bakanımızın desteklerinizle devam ettiğimiz makine parkımızın yenilenmesi kapsamında 2022 yılı içerisinde 650 ad iş makinasının ilk etapta 470 adedi makine parkımıza dahil edilerek daha da güçleneceğiz. Tüm bu saydığımız hizmetler DSİ’nin fedakar çalışanları ile icra edilmektedir. Bu minvalde kadromuzu güçlendirmek için 2021 yılında 2005 adet sanat sınıfı işçi personelin yazılı sözlü mülakat sınavlarını yaptık, birimler bazında atama süreçleri de devam etmektedir. 2022 yılında ise kaldığımız yerden memur ve sanat sınıfı işçi personel açığımızın telafisi ile ilgili çabalarımıza Sn. Bakanımızın ve Bakan Yardımcımızın önderlik ve nezaretinde devam edeceğiz.
Bu yılki toplantımızda, mümkün mertebe sizleri çok fazla yormadan, program akış çizelgesinden de detaylarını göreceğiniz üzere gündemimizde önem arzeden bütçe durumu, hedef ve gerçekleşmeleri, yeraltısuyu durumu, toplulaştırmada DSİ yaklaşımları, idari makinalı çalışmalar, atıksuların yeniden kazanımı, sulama birlikleri memnuniyeti ve kademeli tarifelendirme, sel barajı, sel tırmığı ve moloz bariyerleri, DSİ görev alanına giren güncel mevzuat gelişmeleri gibi bazı konuları, ilgili arkadaşlarımız vasıtasıyla sunum formatında ve ayrıca yarın öğleden sonra yapacağımız istişare oturumuyla ele alarak birlikte değerlendireceğiz. Ayrıca bu yıl geçtiğimiz yıllardan farklı olarak kişisel gelişimden ziyade, eksikliğini sıklıkla hissettiğinizi düşündüğümüz “Kamusal Alanda Protokol Kuralları” eğitimine de Sn. Nurdan BEZİK Hocamız vasıtasıyla yer verdik.
Bu duygu ve düşüncelerle, neticesinde güzel sonuçları olacağına inandığımız üst yönetim toplantımız ve eğitim programının aziz milletimize faydalı ve güzel hizmetler sunmamıza vesile olması dileğiyle, organizasyonda görev alan ve katkı koyan tüm personelimize teşekkür ediyor, hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum.
Genel Müdürümüzün konuşmasının ardından birinci gün oturumlarında;
İç Denetim Birim Başkanı Bakır GÖKALP; 2021 Yılı Performans Ölçüm Sonuçları
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Halis BOSTAN; Bütçe Yönetim Sunumu
Jeoteknik Hizmetler ve YAS Dairesi Başkanı Dr. Ayhan KOÇBAY; Türkiye’de Yeraltı Suyu Durumu, Yapılan Çalışmalar ve Doğru Bilinen Yanlışlar
Makine İmalat ve Donatım Dairesi Başkan V Abdulkadir KILIÇ; Makine İkmal Faaliyetleri( Makine Parkı, Yeni Makine ve Personel Alımları, Makine Parkının İşletilmesi)
Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Dairesi Başkanı Sinan DEMİRBAŞ; AT ve TİGH Projelerinin Yürütülmesinde DSİ Yaklaşımları ve Genel Değerlendirme
İşletme Ve Bakım Dairesi Başkanı Dr. Mehmet Uğur YILDIRIM; Çiftçilerin Sulama Birliklerinden Memnuniyet Durumu Anketi Genel Değerlendirmesi, Kademeli Tarifelendirme konulu sunumlarını gerçekleştirdiler
Yorum Yazın