Hindistan’da kullanılmak üzere İngiliz Jeolojik Araştırmalar Dairesi (BGS) ile Hindistan Jeolojik Araştırma Birimi (GSI) bölgesel heyelanerken uyarı sistemi (LEWS) için prototip geliştirilmektedir.
Hindistan Yerbilimleri Bakanı Dr. Jitendra Singh yaptığı değerlendirmede, projenin şu anda iki pilot bölgede, Hindistan’ın Batı Bengal’deki Darjeeling ve Tamilnadu’daki Nilgiris bölgelerinde test edildiğini ifade etmiştir. 2020 muson yağmurlarından bu yana Hindistan Jeolojik Araştırma Birimi, yağmurlar sırasında iki pilot bölgedeki ilçe yönetimlerine test ve değerlendirme için günlük heyelan tahmin bültenleri yayınlamaya başladı. Proje ayrıca sel, taşkın, kaya düşmesi, çığ gibi olayların yaratabileceği domine etkisini de minimize etmeyi ya da tamamen ortadan kaldırmayı hedeflemektedir.
Jeoloji, faylar, kıvrımlar, bindirmeler, tabaka doğrultuları, bitki örtüsü, sismik potansiyel vb. parametreler kullanılarak heyelan duyarlılık haritaları yapılabilmektedir. Sonraki aşamada, bölgesel meteoroloji istasyonlarından alınacak yağış tahminleri, yapay zeka yoluyla hızlı karar verme sürecinde kullanılacaktır.
Darjeeling-Sikkim Himalayaları, Hindistan'ın heyelan duyarlılık haritası (GSI 2017 Ulusal Heyelan Duyarlılık Haritalama projesinden alınmıştır). Kaynak: Hindistan Jeolojik Araştırma Birimi (GSI).
Sonuç olarak da insanlara tahliye için 20 dakika süre tanıyan bir erken uyarı sistemi oluşturulması hedeflenmektedir. İnsanların böyle bir sisteme cevap vermesi halinde uygulamanın başarılı olması kaçınılmaz olacaktır.
Landslip Projesi
Hindistan Jeolojik Araştırma Birimi, Landslip projesi ile 2017’den bu yana yağış eşiklerine dayalı deneysel bir proje üzerinde çalışmaktadır. Landslip araştırması, 2020'de iki test alanı için araziye özgü yağış eşiklerine dayalı bir prototip model geliştirmiştir. Landslip projesi ile Güney Asya’nın hassas ve tehlikeye açık bölgelerinde, hidrojeolojik ilişkili heyelan ve çoklu tehlike etkilerinin azaltılması ve heyelanlara karşı duraylılık oluşturulması amaçlanmaktadır.
Landslip, disiplinler arası metodolojiler ve bakış açıları kullanarak Hindistan, Birleşik Krallık ve İtalya'daki mevcut bilimsel araştırmalara dayanarak yeni anlayışlar geliştirecektir. Heyelanlara neden olan karmaşık çevresel koşullar ve tetikleyici süreçler nedeniyle, mekansal ve zamansal ölçeklerin kapsamı ve değişkenliği, heyelanların saha, eğim, havza ve bölgesel mekansal ölçeklerde ve saatlik ila on yıllık zamansal ölçeklerde tahmin edilmesinin ve yönetilmesinin doğası gereği zor olduğu anlamına gelmektedir. Proje, hava rejimlerini ve heyelanları tetikleyen yağış özelliklerini ve heyelan duyarlılığını artırabilecek jeomorfolojik/jeolojik kontrol faktörlerini anlamak için araştırma yaparak bu sorunu çözmeyi hedeflemektedir.
Hindistan’daki Heyelanlar
Hindistan yüzölçümünün yaklaşık yüzde 12.6'sı toprak kaymalarına yatkındır. Himalaya ve Batı Ghats bölgeleri iklim, jeomorfoloji ve jeoloji nedeniyle yüksek heyelan potansiyeli taşımaktadır. Yağışlar ve depremler bu heyelanların ana tetikleyicileridir. Kötü arazi yönetimi uygulamaları (ormansızlaşma, yarıp-yakarak ekim, tarımda gelişigüzel madencilik ve tarımda ağır toprak işleme vb.), artan kalkınma ve kötü yerleşim yeri ile birleştiğinde, bu alanlardaki ulusal ve bölgesel yetkililerin heyelanlara karşı savunmasızlığını artırmıştır. Heyelanların insanlar, iş dünyası, kültür ve miras üzerindeki etkisi, ölümler, tarım arazileri ve altyapı kaybı ve ekosistemlerin zarar görmesi dahil olmak üzere önemli ve geniş kapsamlı olabilir. Bu hassas ulusal ve bölgesel heyelanlara karşı dayanıklılık oluşturmak için heyelana yatkın ortamlarla insan etkileşimlerinin kökten değerlendirmesi ve fiziksel süreçler hakkında gelişmiş bilgi gereklidir. Hava durumu, peyzaj ve sosyal dinamik modelleri entegre etmek için yaklaşımlar geliştirmek, etkili hidrolojik olarak kontrol edilen bir heyelanerken uyarı sistemi oluşturmak için esastır.
Yorum Yazın