Nevşehir’de Büyük Uranyum Rezervi!

Nevşehir’de yer alan uranyum kaynağı yaklaşık olarak 22 bin ton rezerve sahip. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre geçtiğimiz 10 yılda uranyum arama çalışmaları hız kazandı ve 2020 yılı itibariyle 580 bin 866 metre sondaj sonucunda 11 bin 304 ton olan uranyum rezervi 32 bin 35 tona çıkartıldı. Sonuç olarak Türkiye’de yer alan uranyum rezervi üçe katlanmış oldu.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün (MTA) son zamanlarda yaptığı aramalar sonucunda önemli potansiyellere sahip altın, uranyum, bakır, linyit ve titanyum yatakları keşfedildi. Bu keşiflerden özellikle nadir toprak elementleri arasında yer alan altın ve uranyum özellikle dikkat çekti.

Türkiye’de 1974 yılında Köprübaşı (Manisa) cevherlerinde MTA tarafından kurulan pilot tesisler 1974-1982 yılları arasında faaliyet göstermiş, bu tesislerde Köprübaşı ve Fakılı (Uşak) yöresinde çıkarılan uranyum cevherlerinden yaklaşık 1200 kg sarı pasta üretilmiş ve 1996 yılında da TAEK’e teslim edilmiştir.

Uranyum üretiminde uygulanacak yöntemin seçimi, yatağın oluşum türüne, derinliğine, tenörüne ve rezervine bağlı olarak değişmektedir. Açık veya yeraltı işletmesi yöntemleriyle çıkarılan cevher, kırma-öğütme işlemlerinden sonra, ön zenginleştirme işlemlerinden geçirilerek saflaştırılır, rengi ve biçimi nedeniyle "Sarı Pasta” (uranyum oksit, UO2) olarak adlandırılan katı bir forma çevrilir (MTA).

Kullanım Alanları

Radyoaktif bir element olan Uranyum (U), 1789 yılında Martin Heinrich Klaproth tarafından keşfedilmiştir. Hemen her tip kayaç içerisinde ve eser miktarda sularda bulunabilir (MTA).

Uranyum’un kullanım alanları;

- Nükleer enerji santral yakıtı olarak,

- Uranil asetat analitik uygulamalarında,

- Zırh kaplama, gemi ve uçak yapımında,

- Seramiğe renk vermek amacıyla,

- Üretim reaktörlerinde, plütonyum hidrojen bombası yapımında,

- Nükleer patlayıcı yapımında kullanılır.