Pazarcık ve Elbistan Depremleri ile İlgili MTA Ön Raporu Yayınlandı

AFAD kayıtlarına göre, 06 Şubat 2023 tarihinde Pazarcık (Kahramanmaraş) dolayında yerel saat ile 04.17’de aletsel büyüklüğü (Mw) 7,7 olarak kaydedilen yıkıcı bir deprem meydana gelmiştir. Bu depremden yaklaşık 9 saat sonra Elbistan (Kahramanmaraş) dolayında yerel saat ile 13.24’te aletsel büyüklüğü (Mw) 7,6 olarak kaydedilen ikinci bir yıkıcı deprem olmuştur.

Yapılan araştırmalarda ilk depremin odak derinliğinin 8,6 kilometre ikinci depremin odak derinliğinin ise 7,0 kilometre olduğu açıklanmıştır.

İlk Depremin merkez üssü, Kahramanmaraş’ın yaklaşık 30 kilometre güneyinde, Doğu Anadolu Fayı’nın ana kolu üzerinde 82 kilometre uzunluğundaki Pazarcık Segmenti üzerinde bulunmaktadır.

İkinci depremin merkez üssü ise Kahramanmaraş’ın yaklaşık 50 kilometre kuzeyine rastlayan bir alanda, Doğu Anadolu Fayı’nın kuzey kolu üzerindeki 85 kilometre uzunluğundaki Çardak Fayı üzerinde yer almaktadır.

Raporda, Avrupa-Akdeniz Sismolojik Merkezi’ne (EMSC) bağlı sismoloji kurumları tarafından önerilen ve fayın niteliğini gösteren hızlı odak mekanizması çözümleri ile artçı şokların dağılımı birlikte değerlendirildiğinde, her iki depremin de sol yanal doğrultu atımlı bir faylanma mekanizması ile geliştiği belirtilmektedir.

Bu ve benzeri büyüklükteki (M>7,0) depremleri oluşturma potansiyeli olan kaynak faylar, yeryüzeyinde onlarca kilometre uzunluğunda belirgin bir yırtılma izi oluşturmakta, fay düzlemi boyunca oluşan ötelenme miktarı ise birkaç metreyi bulmaktadır. 06 Şubat 2023 Pazarcık ve Elbistan depremleri ve sonrasında meydana gelen tüm depremler dikkate alındığında, çok sayıda fay segmentinin kırıldığı ve yüzlerce kilometre uzunluğunda yüzey kırığı oluştuğu yorumlanmakta, ilk saha gözlemleri de bu durumu desteklemektedir.

Yapılan görgül yaklaşımlarla (Wells ve Coppersmity, 1994) Mw 7,7 büyüklüğünde bir deprem için en az 140 kilometre uzunluğunda bir fayın aktive olması beklenmektedir. Tarihsel deprem kataloglarına göre Pazarcık Segmenti üzerinde 1114 ve 1513 yıllarında iki depremin meydana geldiği belirtilmektedir. Aradan geçen 510 yıllık süre zarfında, Doğu Anadolu Fayı’nın yaklaşık 9 mm yıllık kayma hızı dikkate alındığında; son deprem sırasında tahminen yaklaşık 4,5 metrelik bir yamulmanın fay hattı boyunca meydana gelmiş olabileceği tahmin edilmektedir.

Depreme kaynaklık eden fayların tanımlanması ve meydana gelen hasarın jeolojik yapıyla olası ilişkisinin araştırılması amacıyla MTA Genel Müdürlüğü Makam Talimatı doğrultusunda, Jeoloji Etütleri Dairesi, Aktif Tektonik ve Deprem Araştırmaları Koordinatörlüğü’nde görevli Dr. Akın Kürçer, Hasan Elmacı, Ersin Özdemir ve Can Güven’den oluşan dört kişilik bir araştırma ekibi afet bölgesinde arazi çalışması gerçekleştirmek üzere görevlendirilmiştir.

Kaynak: MTA Jeoloji Etütler Dairesi Başkanlığı